Totale knieprothese (artroplastiek)

TKP (totale knieprothese)

De knie is het meest vervangen gewricht in het lichaam. De beslissing om een knievervangende operatie te ondergaan moet u samen met uw orthopeed en uw fysiotherapeut nemen. Meestal wordt een totale knieprothese operatie uitgevoerd als mensen last hebben van:

• Schade aan het kniegewricht ten gevolge van artrose, reumatische artritis of andere botziektes.
• Pijn in de knie of problemen met de uitlijning in het been waardoor lopen en het doen van de dagelijkse dingen moeilijk wordt.

Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij een totale knieprothese?

Uw fysiotherapeut kan er bij helpen dat uw totale knieprothese succes heeft door voor en na de operatie evaluatie en behandeling aan te bieden. Hoe kan een fysiotherapeut voor en na de operatie helpen?

Voor uw operatie (preoperatieve fase)

Hoe beter uw lichamelijke conditie voor de totale knieprothese is, des te beter zullen de resultaten zijn (vooral op korte termijn). Voor de operatie zal uw fysiotherapeut u oefeningen leren en uw laten zien hoe u na uw operatie met hulp kunt lopen, traplopen, transfers met u doornemen en liggen in bed. Uw therapeut zal ook voorzorgsmaatregelen en aanpassingen thuis met uw bespreken, zoals het weghalen van losse vloerkleden of het strategisch neerzetten van een stoel zodat u kunt gaan zitten om iets uit een lage kast te halen, in plaats van te moeten hurken. Het is altijd makkelijker om dit soort aanpassingen te doen voordat uw knie wordt vervangen.

Als u rookt, stop ermee! Dat kan uw herstel na de operatie ten goede komen. Als u overgewicht heeft, richt u dan voor de operatie op afvallen. Het kwijtraken van overgewicht kan u helpen om sneller te herstellen en kan uw functionaliteit en resultaten na de operatie in het algemeen verbeteren.

Direct na de operatie (postoperatieve fase)

Met een totale knieprothese zult u na de operatie waarschijnlijk 2 of 3 dagen in het ziekenhuis blijven. Als u andere medische aandoeningen heeft zoals diabetes of een hartaandoening kan het zijn dat u een paar dagen langer moet blijven. Als u bent zoals de meeste patiënten zult u te horen krijgen dat u, als u staat, zoveel gewicht als u aankunt op uw geopereerde been moet zetten. Terwijl u in het ziekenhuid bent zal de fysiotherapeut:

• U laten zien hoe u met een rollator of met krukken loopt
• U leren hoe veilig in en uit bed of een stoel komt
• U helpen met het doorgaan met de flexibiliteits- en krachtoefeningen die u voor de operatie zijn voorgeschreven

In deze periode is het vooral belangrijk om de zwelling in uw knie onder controle te krijgen en de incisie te laten genezen. Uw fysiotherapeut kan elektrische stimulatie toepassen, waarbij elektroden op de huid worden geplaatst om de zenuwen rond de knie te stimuleren om de pijn en zwelling te verminderen en de genezing te bevorderen.

Uw therapeut kan ook kou op de knie gebruiken om de zwelling te verminderen en kan u aanraden om steunkousen te dragen.

Terwijl u begint te herstellen

Goede revalidatie na een totale knieprothese is essentieel voor uw herstel. Uw fysiotherapeut zal u helpen om zo snel mogelijk veel van het bewegingsbereik in uw knie terug te krijgen. Op dit punt kunt u vaak gaan lopen met 1 kruk of een wandelstok.

Tot drie maanden na de operatie kan zich zwelling in het kniegewricht en onderbeen voordoen. Om de zwelling te verlichten kunt u steunkousen dragen, ijspakkingen gebruiken en uw onderbeen als u zit of ligt op een kussen omhoog leggen.

Uw fysiotherapeut kan uw terugkeer naar activiteit versnellen en u helpen om de nieuwe knie beter te maken dan de oude! Uw therapeut zal de oefeningen voor bewegingsbereik op maat maken, en ook spierversterkende oefeningen, training voor lichaamsbewustzijn en evenwicht en activiteit-specifieke training voor uw specifieke behoeftes, zoals:

• Bewegingsbereikoefeningen – Het kan zijn dat u door zwelling en pijn uw knie minder beweegt. Uw fysiotherapeut zal u de veiligste en meest effectieve oefeningen leren om het bewegingsbereik in uw knie te herstellen, zodat u uw dagelijkse dingen weer kunt doen.
• Krachtoefeningen – Door zwakte in de dijspieren en de spieren in het onderbeen zou u een wandelstok nodig kunnen hebben bij het lopen. Uw fysiotherapeut kan bepalen welke krachtoefeningen de beste zijn voor u, zodat u de wandelstok niet langer nodig heeft als u loopt.
• Lichaamsbewustzijn en evenwichtsoefening – Gespecialiseerde oefeningen helpen uw spieren om te “leren” hoe ze moeten reageren op veranderingen in uw wereld, zoals ongelijke trottoirs of oneffen terrein. Als u in staat bent om zonder pijn uw volle gewicht op uw knie te zetten, kan uw fysiotherapeut wendbaarheidsoefeningen toevoegen (waarbij u oefent om snel te starten en te stoppen, te draaien en van richting te veranderen) en activiteiten met een evenwichtsplank waardoor uw evenwicht en kniecontrole wordt uitgedaagd. Uw programma zal gebaseerd zijn op het onderzoek dat de fysiotherapeut van uw knie heeft gedaan, op uw doelen, op uw activiteitenniveau en op uw gezondheid in het algemeen.
• Functionele training – Als u vrijelijk en zonder pijn kunt lopen, zal uw fysiotherapeut beginnen met het toevoegen van activiteiten die u al deed voordat u beperkt werd door de pijn in uw knie. Dit kunnen dingen zijn die u in de buurt doet, zoals het oversteken van een drukken straat of een roltrap op- en afstappen. Uw programma zal gebaseerd zijn om het onderzoek dat de fysiotherapeut van uw knie heeft gedaan, van uw doelen, van uw activiteitenniveau en van uw gezondheid in het algemeen. De tijd die nodig is om terug te keren naar vrijetijds- of sportactiviteiten verschilt van persoon tot persoon; uw therapeut kan inschatten hoe lang dat gelet op uw specifieke aandoening kan duren.
• Activiteit-specifieke training – Afhankelijk van wat uw werk van u vraagt of het soort sport dat u beoefent kan het zijn dat u extra revalidatie nodig heeft die zich specifiek richt op uw werk (zoals het klimmen van ladder) of sport (zoals het zwaaien van een golfclub) en de eisen die daardoor aan uw knie worden gesteld. Een fysiotherapeut kan een revalidatieprogramma opstellen dat met al deze eisen rekening houdt.

Kan een totale knieprothese worden voorkomen?

Als u pijn in uw knie heeft, is het mogelijk om de behoefte aan een operatie uit te stellen door met een fysiotherapeut te werken aan het verbeteren van de kracht en flexibiliteit van de spieren die uw knie steunen en bewegen. Deze training kan mogelijk een operatie ook helemaal voorkomen. deelname aan een oefenprogramma dat is opgesteld door uw fysiotherapeut kan de beste bescherming tegen knieletsel zijn. Lichamelijk actief blijven met gemiddeld intensieve activiteiten en uw gewicht onder controle houden door gezond te eten kunnen het risico op verergering van artrose in de knie terugdringen.