Chronisch pijn syndroom

Chronische pijn is een aandoening die zich voordoet wanneer de hersenen, gebaseerd op de vele signalen die ze ontvangen van het lichaam, vinden dat er een bedreiging is van iemands welzijn. Deze aandoening kan zich voordoen en doet zich ook voor onafhankelijk van enige daadwerkelijke lichaamsweefselschade (ten gevolge van letsel of ziekte) en nog na de normale periode van weefselherstel.

** **

De oorzaken van chronische pijn zijn zeer verschillend. Hoewel elke aandoening tot chronische pijn kan leiden, leiden bepaalde aandoeningen vaker tot chronische pijn, waaronder:

  • Trauma/letsel

  • Diabetes mellitus

  • Fibromyalgie

  • Amputatie van een ledemaat

  • Reflex of sympathische dystrofie

Sommige ziektes, zoals kanker en artritis, veroorzaken constante pijn. Bij chronische pijn wordt de pijn echter in het zenuwstelsel gecreëerd, zelfs nadat lichaamsweefsel al weer is genezen.

Soms leidt chronische pijn tot verlaagde activiteit, baanverlies of financiële problemen, maar ook tot bezorgdheid, depressie en invaliditeit. Fysiotherapeuten werken met chronische pijn patiënten om hun pijn te verminderen en hun activiteit op het hoogst mogelijke niveau te houden. Met behandeling kunnen de negatieve effecten van chronische pijn worden verminderd.

Wat is chronische pijn?

Twee soorten chronische pijn:

Acute pijn duurt relatief kort – tot 12 weken. Het is een waarschuwing dat zich weefselschade heeft voorgedaan of zich kan voordoen als een hulpmiddel om letsel of ziekte te voorkomen. Als we bijvoorbeeld een hete oven aanraken, stuurt het lichaam een melding van gevaar naar het brein dat er een bedreiging is voor weefsels om zo verdere schade te voorkomen. Een zere voet kan de noodzaak om van schoenen te wisselen aangeven. In sommige gevallen kunnen de meldingen van gevaar uit een ziekteproces voortkomen en kunnen uw hersenen ze als pijn interpreteren. Dit kan er toe leiden dat u naar een arts gaat voor diagnose en behandeling van wat een serieuze aandoening kan zijn. Pijnsignalen worden door het lichaam gebruikt om ons te beschermen en zijn iets goeds.

Chronisch pijn is elk ongerief of onplezierig gevoel dat meer dan 3 maanden aanhoudt – of langer dan de normale herstelperiode. Vaak geloven mensen met chronische pijn dat ze een voortschrijdende ziekte hebben of dat hun lichaam nog niet hersteld is, terwijl dit niet het geval hoeft te zijn. Chronische pijn waarschuwt u waarschijnlijk niet voor mogelijk letsel of gevaar; de pijncentra in de hersenen kunnen u in plaats daarvan pijn laten hebben terwijl zich geen nieuwe aanleiding voor pijn in het lichaam voordoet. Iedereen kan op elke leeftijd chronische pijn hebben. De veranderingen in de hersenen bij chronische pijn:

  • Als u gewond bent of een pijnlijke ziekte ontwikkelt, sturen zenuwen informatie vanuit het probleemgebied naar de hersenen.
  • De hersenen analyseren deze informatie vanuit het lichaam om vast te stellen of er een bedreiging van het lichaam bestaat en of actie moet worden ondernomen om verdere schade te voorkomen.
  • Als de pijn constant of chronisch is, gaan de hersenen en het zenuwstelsel op “hoge waakzaamheid” en worden gevoeliger.
  • Cellen die via het zenuwstelsel gevoel doorgeven kunnen ook gevoeliger worden als ze op hoge waakzaamheid staan, waardoor het voor het brein makkelijker wordt om deze sensaties als een bedreiging te interpreteren en u op die manier meer pijn bezorgen. Deze veranderingen in de hersenen en het centrale zenuwstelsel wekken symptomen van chronische pijn op en houden die in stand.
  • Als pijn chronisch is: pijn sensaties worden in de hersenen geactiveerd; de hersenen blijven alle sensaties vanuit het probleemgebied als gevaarlijk beschouwen, zelfs wanneer zich geen weefselschade meer voordoet. Daardoor wordt het voor de pijncentra in de hersenen makkelijker om actief te worden. Pijnmeldingen komen vanuit  veel verschillende gebieden in de hersenen – gebieden die vecht of vlucht reacties kunnen controleren, of beweging, emotie, probleem oplossend vermogen en leren. In feite kan bijna elk lichaamssysteem aangedaan worden door chronische pijn.
  • De hersenen en het zenuwstelsel blijven reageren doordat ze u pijn laten blijven ervaren. Dit proces verergert gevoel, emotie en gedachtes over het probleemgebied. Op dit moment kan elke zintuiglijke input de pijncentra activeren. De pijn zit in het brein: om u te beschermen besluit het brein om de waakzaamheidsniveaus voor wat u voelt te verhogen.

Pijnsensatie van chronische pijn ?

Hoe chronische pijn aanvoelt verschilt per persoon: het is zeer persoonlijk. Hoe vaak het zich voordoet, hoe ernstig het is, hoe lang het duurt, blijft onvoorspelbaar.

Vaak voorkomende klachten met betrekking tot chronische pijn omvatten:

  • Het kan lijken dat “alles, overal pijn doet”.
  • Er kunnen plotselinge pijnsteken zijn.
  • Het kan lijken of de pijn “een eigen wil heeft”.
  • U voelt de symptomen, terwijl u niets doet om ze te veroorzaken.
  • Het wordt erger als u er aan denkt.
  • Het wordt erger als u van streek bent.
  • U kunt zich meer bezorgd of depressief voelen.
  • U kunt het gevoel hebben dat uw symptomen zich van het ene gebied naar het andere verplaatsen.
  • U kunt zich moe voelen en bang zijn om uw normale dingen te doen.

Deze klachten doen zich vaak voor als u chronische pijn heeft. Het betekent echter niet noodzakelijkerwijs dat uw lichamelijke conditie achteruitgaat; het kan ook alleen betekenen dat uw systeem gevoeliger is geworden.

Signalen en symptomen van chronische pijn

Onderzoek toont aan dat de volgende signalen bij een chronisch pijn syndroom kunnen horen:

  • Angstigheid –** **het is makkelijk om bang te worden voor meer pijn als u een chronische pijnaandoening heeft. Als een gevolg daarvan gaat u activiteit vermijden. U kunt gaan zien dat u meer op familieleden gaat leunen bij de dagelijkse dingen.
  • Stijfheid in het lichaam – als u probeert om meer actief te worden. Door stijfheid kunt u ook het gevoel hebben dat uw lichaam minder goed in staat is om de dagelijkse dingen te doen.
  • Slechtere conditie – Als u uw lichaam niet beweegt leidt dat tot minder conditie als u actiever wilt worden. Als u gedurende een langere periode inactief bent geweest, verzwakken en krimpen de spieren doordat ze niet gebruikt worden. Dit kan ook het valrisico verhogen.
  • Verminderde circulatie – Gebrek aan beweging vermindert de circulatie van het bloed dat uw cellen hard nodig hebben. Weefsel in uw lijf krijgt mogelijk niet alle zuurstof die het nodig heeft. Daardoor is het misschien niet zo gezond als het zou kunnen zijn. Daardoor kunt u zich vermoeid en futloos voelen.
  • Gewichtstoename en/of verslechtering van andere aandoeningen – Verminderde activiteit kan tot ongewenste gewichtstoename leiden. Extra kilo’s en inactiviteit kunnen de symptomen van andere aandoeningen zoals diabetes en hoge bloeddruk verergeren. Chronische pijnaandoeningen worden ook vaak in verband gebracht met gevoelens van zorg en depressiviteit.
  • Toegenomen medicijngebruik – Chronische pijn patiënten kunnen de neiging hebben om hun medicatie in de loop der tijd te verhogen om verlichting te zoeken.

Individueel gedrag kan het volgende omvatten:

  • Het bezoeken van verschillende artsen of andere zorgaanbieders  en zorgcentra om verlichting te zoeken.
  • Moeite met het uitvoeren van het werk. Sommige mensen met chronische pijn raken zelfs arbeidsongeschikt.
  • Vermijden van sociale contacten of familie.
  • Als de pijn voortduurt, kunt u gevoelens van bitterheid, frustratie of depressiviteit ervaren. Sommige mensen melden zelfs suïcidale gedachten. Laat het direct aan uw arts weten, als u zulke gevoelens heeft. Dit is belangrijk, zodat u de juiste medicatie krijgt om u zich beter te laten voelen.

Hoe wordt chronische pijn vastgesteld?

Uw fysiotherapeut zal een grondig onderzoek doen. Hij of zij zal:

  • Specifieke vragen stellen over uw gezondheid nu en in het verleden en over uw medicijngebruik.
  • Vragen naar uw symptomen: plaats, intensiteit, hoe en waar de pijn zich voordoet en andere vragen om een duidelijk beeld te krijgen van uw persoonlijke situatie.
  • Vragen om de pijn- en functioneringsvragenlijsten in te vullen, om te begrijpen hoe de pijn ingrijpt op uw dagelijks leven.
  • Onderzoeken en bewegingen met u uitvoeren. De onderzoeken helpen om problemen met houding, flexibiliteit, spierkracht, gewrichtsmobiliteit en beweging te identificeren. Speciaal onderzoek helpt bij het uitsluiten van andere serieuze gezondheidsproblemen zoals druk op een zenuw of een onderliggende ziekte.
  • Observeren hoe u uw lichaam gebruikt voor activiteiten in en om huis, op het werk en in uw vrije tijd. Deze informatie helpt uw fysiotherapeut om een programma voor te schrijven dat de kwaliteit van uw leven een stimulans geeft en u op z’n best laat bewegen.

Beeldonderzoek zoals röntgenfoto’s, CT-scans of MRI’s helpen meestal niet bij het vaststellen van de oorzaak van chronische pijn. Als uw fysiotherapeut echter denkt dat uw pijn door een andere serieuze onderliggende aandoening veroorzaakt zou kunnen worden, zal hij of zij u naar uw arts doorverwijzen voor nader onderzoek.

Uw fysiotherapeut werkt met uw arts aan het stellen van de beste diagnose en behandeling voor uw chronische pijn.

Hoe kan een fysiotherapeut helpen bij chronische pijn ?

Uw fysiotherapeut zal met u werken om u te onderrichten over uw chronische pijn, om oplossingen te vinden om de kwaliteit van uw leven te verbeteren en om u weer in beweging te krijgen! Hij of zij zal u helpen om uw beweging te verbeteren, u te pijnbestrijdingsstrategieën aan te leren en – in veel gevallen – de pijn te verminderen.

Niet alle chronische pijn is hetzelfde. Uw therapeut zal uw lichamelijk onderzoek bekijken en een persoonlijk behandelplan opstellen dat het beste bij u past:

  • Onderricht – om uw kennis en begrip over chronische pijn te verbeteren – hoe het ontstaat en wat u eraan kunt doen. Uw therapeut zal u leren hoe u de pijn kunt beheersen en u helpen om te werken aan het weer uitvoeren van uw normale dagelijkse activiteiten.
  • Kracht- en flexibiliteitsoefeningen – om u te helpen gemakkelijker en met minder ongemak te bewegen. Uw therapeut zal een programma van stapsgewijze oefeningen voor u ontwikkelen – bewegingen die stapsgewijs toenemen naar gelang uw vermogen. Stapsgewijze oefeningen helpen om uw coördinatie en beweging te verbeteren, de druk en spanning op uw lijf te verlangen en de pijn te verminderen. Het voorzichtig opstarten van een programma van stapsgewijze oefeningen helpt uw brein om het probleemgebied in uw lichaam te voelen zonder dat de meldingen van gevaar toenemen.
  • Manuele therapie – bestaande uit specifieke, zachte, hands-on technieken, die gebruikt kunnen worden om stramme gewrichtsstructuren en zacht weefsel te manipuleren of te mobiliseren. Manuele therapie wordt gebruikt om de mobiliteit te vergroten, de kwaliteit van de weefsels te verbeteren en de pijn te verlichten.
  • Bewustzijn over houding en instructie over lichaamsmechanica – om u te helpen uw houding en beweging te verbeteren. Deze training helpt u uw lichaam efficiënter te gebruiken als u actief bent, maar ook als u rust. Uw therapeut zal u helpen om uw beweging op het werk aan te passen, of wanneer uw taken in en om huis of vrijetijdsactiviteiten uitvoert, om uw pijn te verlichten en uw vermogen om te functioneren te vergroten.

Het gebruik van kou en warmte of elektrische stimulatie blijkt niet te helpen bij chronische pijn. Uw fysiotherapeut zal echter vaststellen of deze behandelmethoden in uw geval baat zouden kunnen hebben.

Kan chronische pijn voorkomen worden?

Onderzoek toont aan dat het zo snel mogelijk behandelen van pijn helpt om chronische pijn te voorkomen. Serieuze pijn of pijn die onverwacht lang aanhoudt moet direct behandeld worden.

Uw fysiotherapeut zal samen met u strategieën ontwikkelen om chronische pijn te voorkomen, zoals:

  • Blijft zoveel mogelijk uw normale dingen doen.
  • Vermijd in bed liggen. Uw pijn zal niet beter worden door lang in bed te liggen, maar juist slechter. Bedlegerigheid stelt u bloot aan het risico op andere complicaties, zoals verergerde spierzwakte, botverlies, gewichtstoename en slechte circulatie.
  • Verbeter uw houding. Uw therapeut zal u helpen om uw houding zo aan te passen dat uw lichaam optimaal kan werken om druk op de gewrichten te verminderen en te helpen met het verminderen van uw symptomen.
  • Oefeningen doen om het gevoel van en in het betrokken lichaamsdeel te verbeteren en te herstellen. Uw therapeut zal u ook oefeningen aanleren om de mobiliteit  te herstellen, zenuwweefsel (het belangrijkste onderdeel van het zenuwstelsel) te mobiliseren en kracht op te bouwen voor het uitvoeren van de dagelijkse routines.
  • Begin met meditatie en ontspanningsoefeningen om stress en spierspanning te vermijden.
  • Leer alles over uw aandoening. Dit zal helpen om beter te begrijpen wat er in uw lichaam gebeurt, zodat u zich niet bij elk nieuw pijntje of symptoom zorgen hoeft te maken.
  • Blijft in beweging en blijf gezond.

Disclaimer

Onze YouTube-oefeningen en kennisbank zijn met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Het gebruik van de informatie en oefeningen op www.fysiodouma.nl en ons YouTube kanaal is echter volledig op eigen risico. Wij raden u aan om uw fysiotherapeut te raadplegen.
Dit artikel is aanbevolen door: Maaike van Dijk-Krook
Meest recente aanpassing: 19-02-2024 om 01:59 uur